Η ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ

Η ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ

Ἡ ἁγία Μεγαλομάρτυς καί Ἰσαπόστολος Φωτεινή εἶναι ἡ «γυνή ἐκ Σαμαρείας», την ὁποία συνάντησε ὁ Χριστός στή Συχάρ κοντά στήν «πηγή τοῦ Ἰακώβ», ὅπως ἀναφέρεται, μέ κάθε λεπτομέρεια, στό κατά Ἰωάννην ἅγιο Εὐαγγέλιο (4,5-45).

Εἶναι θαυμαστό ὅτι ὁ Χριστός εὐδόκησε νά μᾶς διδάξει μέσω τῆς ἁπλοϊκῆς ἐκείνης γυναῖκας ὕψιστες ἀλήθειες τῆς πίστεώς μας. Ἔκαμε γνωστό ὅτι αὐτός εἶναι ὁ ἀστείρευτος κρουνός τοῦ ζῶντος ὕδατος, τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό ὁποῖο σ̉ ἐκείνον πού θά τό δώσει «γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγή ὕδατος ἀλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον». Μᾶς ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Θεός εἶναι «Πνεῦμα». Μᾶς δίδαξε τόν ὀρθό τρόπο λατρείας τοῦ Θεοῦ˙ «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν», καί φανέρωσε ἀπερίφραστα τήν Μεσσιακή του ἰδιότητα, «ἐγώ ἐιμί ὁ λαλῶν σοι».

Ἀπό τήν ὥρα ἐκείνη ἡ Σαμαρεῖτις ὄχι μόνο πίστεψε, ἀλλά ἔγινε καί κήρυκας τῆς θεότητας τοῦ Χριστοῦ μέ πρῶτο ἀκροατήριο τούς συμπατριῶτες της˙ «δεῦτε ἴδετε…».

Κατά τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ Σαμαρεῖτις τῆς Συχάρ βαπτίστηκε ἀπό τό διάκονο Φίλιππο, ἔλαβε τό Ἅγιο Πνεῦμα μέ τήν ἐπίθεση τῶν χειρῶν τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καί Ἰωάννου (Πραξ. 8,14-17) καί τότε ὀνομάστηκε Φωτεινή.

Ἡ ἁγία Φωτείνη ἀφιέρωσε ὅλη τή ζωή της στή διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ. Κοντά της ἀπό τήν πρώτη στιγμή, πιστοί συναθλητές καί φλογεροί συνοδοιπόροι, οἱ πέντε ἀδελφές της Ἀνατολή, Φωτώ, Φωτίδα, Παρασκευή καί Κυριακή καί οἱ δυό γυοί της Βίκτωρας, πού μετονομάστηκε Φωτεινός, καί Ἰωσῆς.

Ἐξ αἰτίας τοῦ διωγμοῦ τῶν χριστιανῶν, ἐπί Νέρωνος, ἡ  ἁγία Φωτεινή μέ τήν ἀκολουθία της ἐγκατέλειψαν τήν Παλαιστίνη. Ἐγκαταστάθηκαν καί διέδωσαν τό Χριστιανισμό στήν Καρθαγένη τῆς Ἀφρικῆς.

Ἐκεῖ τούς συνέλαβαν καί τούς μετέφεραν στή Ρώμη. Μέ θάρρος ὅλοι ὀμολόγησαν μπροστά στό Νέρωνα τήν πίστη τους στό Χριστό, μέ καρτερία ὑπέφεραν φυλακίσεις καί φρικτά κολαστήρια καί τέλος θανατώθηκαν μέ ξίφος.

Ἡ Ἐκκλησία κατέταξε τή συνοδεία τῆς ἁγίας Φωτεινῆς στή χορεία τῶν Μαρτύρων. Τήν ἴδια ὀνόμασε Μεγαλομάρτυρα καί Ἰσαπόστολο καί ἑορτάζει τή μνήμη της τήν 26η Φεβρουαρίου καί τήν Εʹ Κυριακή ἀπό τοῦ Πάσχα.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε
Χριστῷ συνομίλησας ἐπὶ τῷ φρέαρ σεμνή, καὶ πίστιν εἰσδέδεξαι, τὴν πρὸς αὐτὸν ἀκλινῶς, Φωτεινὴ Ἰσαπόστολε· ὅθεν τῆς εὐσεβείας, ἐφαπλοῦσα τὸ φέγγος,
ἤθλησας ὑπὲρ φύσιν, σὺν υἱοῖς καὶ συγγόνοις· μεθ’ ὧν ἀπαύστως πρέσβευε, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε.

Ἕτερον ὅμοιον.
Τὸ ὕδωρ ὡς ἤντλησας, τῆς αἰωνίου ζωῆς, εὑροῦσα καθήμενον, παρὰ τὸ φρέαρ σεμνή, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν, λόγοις σου θεηγόροις, καὶ ἐν ἄθλοις ἀνδρείοις, ᾔσχυνας τὴν ἀπάτην, Ἰσαπόστολε Μάρτυς· διὸ σὲ Ἀθληφόρε Φωτεινή, ὕμνοις γεραίρομεν.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Πίστιν Χριστοῦ.
Πίστειν ἐλθοῦσα ἐν τῷ φρεάτι, ἡ Σαμαρεῖτις ἐθεάσατο, τὸ τῆς σοφίας ὕδωρ σε, ᾧ ποτισθεῖσα δαψιλῶς, βασιλείαν τὴν ἄνωθεν ἐκληρώσατο, αἰωνίως ἡ ἀοίδιμος.

«Ἡ Ἁγία Φωτεινή». Τοιχογραφία ἀπό τό δεξιό κλίτος
 Ι. Ν. Ἀγ. Φωτεινῆς Ν. Σμύρνης.

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ

Θείῳ Πνεύματι καταυγασθεῖσα καί τοῖς νάμασι καταρδευθείσα, παρά Χριστοῦ τοῦ Σωτῆρος, πανεύφημε˙ τῆς σωτηρίας τό ὕδωρ ἐξήντλησας, καί τοῖς διψῶσιν ἀφθόνως μετέδωκας. Μεγαλομάρτυς καί Ἰσαπόστολε Φωτεινή, Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, τοῖς ζωηρρύτοις ὕδασι δροσίσαι τάς ψυχάς ἡμῶν.